Januari 2023
Is beelddenken alleen maar ‘in plaatjes denken’? Nee, het is veel meer dan dan!
Het is ook dat ze écht een andere manier van leren hebben. Verder kunnen ze vaak erg beweeglijk zijn, zijn ze gevoelig en kunnen ze moeite hebben met concentreren. Daarnaast hebben ze ook hele mooie talenten, ze kunnen bijvoorbeeld een grote fantasie hebben, kunnen goed onthouden en zijn vaak goed in bouwen. Dit zijn nog maar een paar kenmerken. Laat ik je eerst wat uitleggen over de hersenen.
Geboren als beelddenkers
We worden allemaal als beelddenkers geboren. We kennen nog geen taal en kunnen nog nauwelijks dingen uitleggen en interpreteren.
Een baby leert via plaatjes, geluiden, klanken, muziek en kleuren. Denk maar aan alle speeltjes in de box van de baby. Al deze informatie verwerkt een jong kind via de rechterhersenhelft.
Wanneer het kind 4 jaar is gaat het naar school. Dan wordt meestal de overstap gemaakt naar het talige denken. Dit gebeurt in de linkerhersenhelft. Het kind begint te denken in woorden, leert regels, moet plannen, werken met tijd, rekenen, lezen en schrijven.
Daarbij is van belang te weten dat we de termen beelddenker en taaldenker gebruiken, maar dat een beelddenker ook echt wel woorden ziet en een taaldenker ook wel deels in beelden denkt.
Sommige kinderen maken de overstap naar de linkerhersenhelft niet of minder. Zij blijven de informatie (vooral) via de rechterhersenhelft verwerken. Natuurlijk ontwikkelt de linkerhersenhelft wel mee, maar de informatie komt binnen via de rechterhersenhelft. Dat betekent dat het heel anders verwerkt en opgeslagen wordt. Zo wordt informatie vaak verkeerd geordend, zodat het niet meer terug te vinden is.
Beelddenkers zeggen dan ook vaak: ‘Ik weet dat ik het geleerd/gehoord heb, ik weet ook waar het staat in het boek (of hoe de juf eruit zag, dat het een warme dag was etc…), maar ik weet niet meer WAT er staat!’.
Ouders en leerkrachten zeggen dan ook vaak: ‘We weten dat het er in zit, maar het komt er niet uit!’.
Andere manier van leren
Doordat beelddenkers via de rechterhersenhelft leren, is hun manier van leren écht anders. De manier van (de meeste) scholen sluiten niet aan bij deze manier.
Beelddenkers onthouden via kleur, plaatjes en associaties. Daarom gebruik ik in mijn training veel overzichten en stappenplannen. Ook is het belangrijk om beelddenkers de lesstof TOPdown aan te bieden. Dat betekent dat je ze het geheel aanbied, het hele plaatje. Ik leer beelddenkers in mijn training bijvoorbeeld in 1 uur de hele analoge klok aan. De kinderen kunnen na dit uur klokkijken! Ze begrijpen het en door te oefenen zal het steeds makkelijker en sneller gaan, tot ze het automatisch kunnen. In het onderwijs wordt dit stapsgewijs aangeboden, eerst de hele uren, een paar weken later de halve uren, enz…dat noem je bottom-up leren. Voor beelddenkers werkt dit niet. In het artikel ‘TOPdown, de hele puzzel’ kun je hier meer over lezen.
Kenmerken van beelddenken
Hieronder zal ik een aantal kenmerken van beelddenken op een rijtje zetten. Dit is een indicatie om voor jezelf alvast te kunnen onderzoeken of je kind een beelddenker is of niet. Herken je veel van deze kenmerken én loopt je kind vast op school? Dan zou je een kennismakingsgesprek kunnen aanvragen. Dit gesprek is kosteloos en vrijblijvend. Tijdens dit gesprek zal ik uitzoeken of je kind een beelddenker is en kan ik je ook meer vertellen over de training. Met een training van maar 8 sessies van 1 uur, kan je kind al zulke sprongen maken in de leerontwikkeling! En ik gun dat iedere beelddenker. Lees hier ervaringen van andere ouders.
Een aantal kenmerken om beelddenkers te herkennen:
- Grote fantasie
- Moeite met tijd (klokkijken en tijdsbesef)
- Makkelijk afgeleid
- gevoelig met kleding (liefst zachte kleding en etiketjes moeten uit kleding geknipt worden)
- moeite met automatiseren (van tafels of sommen t/m 20)
- kan goed onthouden
- wiebelt veel
- perfectionist
- heeft snelle, creatieve oplossingen
- bouwt graag (denk aan hutten, lego, knutselen)
- denkt voornamelijk in plaatjes
- woordvindingsproblemen (en/of van de hak-op-de-tak vertellen)
- moeite met de spellingsregels en/of lezen
Voor alles geldt, dat je het in sommige situaties meer kan herkennen dan in anders situaties. Dat komt o.a. omdat het voor een beelddenker pas belangrijk is (om te leren of onthouden) als het nuttig is of leuk! Je zult dus zien dat je kind met bouwen nauwelijks afgeleid wordt en bij het rekenen bijvoorbeeld heel erg (als iets moeilijk is).
Erfelijk
Herken jij ook veel van deze kenmerken bij jezelf? Dat zou zo maar eens kunnen, want beelddenken is erfelijk!
Geschiedenis van beelddenken
In de jaren ‘30 en ‘40 ontdekt pedagoge Maria J. Krabbe taalmoeilijkheden bij ‘overigens normaal begaafde en zelfs intelligente kinderen’ die leiden tot ‘woordblindheid’. In 1950 richt zij het Instituut voor Beelddenken op. Na haar dood heeft Nel Ojemann het onderzoek verder uitgewerkt met eigen inzichten. Bron: stichting beelddenken
Je zult het beelddenken niet tegenkomen in de meeste onderzoeken. Beelddenken is (nog) niet wetenschappelijk bewezen, zoals bijv. wel ADHD, hoogbegaafd en dyslexie, maar dat betekent niet dat het niet bestaat! Veel kenmerken hebben overlap met andere ‘labeltjes’, maar bij beelddenken komt alles bij elkaar. Ik zie kinderen groeien tijdens mijn training en zijzelf en ouders ook. Je kunt op mijn pagina ‘referenties’ lezen wat ouders en leerkrachten vinden van de training ‘Beelddenkers zijn fantastisch!’.
Meer info over beelddenken
Wil je meer weten over beelddenken? Dan kun je eens het webinar ‘Is mijn kind een beelddenker?’ bekijken of je kunt contact opnemen om te overleggen of een kennismakingsafspraak maken. Kijk dan bij contact in het menu om te zien hoe je contact met mij kunt opnemen. Ik vertel je er graag meer over.
N.B.
Ben je een professional en wil je beelddenkers gaan begeleiden? Klik dan hier om naar het online trainers-programma ‘Beelddenkers zijn fantastisch!’ te gaan.
Welk(e) kenmerk(en) herken jij vooral bij je kind/leerling?