Veel van de kinderen die ik in mijn praktijk begeleid hebben weinig zelfvertrouwen. Wat wil je… als dat leren je steeds zoveel moeite kost en het lukt dan nog steeds niet, ondanks de vele liefdevolle instructies van de leerkracht, dat geeft je niet veel zelfvertrouwen. Ze snappen best wel wat de leerkracht zegt, maar als ze het dan zelf moeten doen, dan weten ze vaak niet goed meer hoe.
Vind jij iets wel eens lastig?
Ken je dat? Je moet iets nieuws doen voor je werk, iets dat best lastig is, uit je comfortzone en het lukt je de eerste paar keer niet goed…. Wat denk je dan?
Juist…
‘Ik kan het niet’, ‘Het lukt me niet’, ‘Ik stop er voor nu mee’, ‘Ik ben hier slecht in’.
En dat zijn gedachten die horen bij het leerproces, het is dus logisch dat je zo denkt. Maar je komt hier niet erg ver mee.
Dus wat ga jij doen? Je gaat door (misschien soms na een kortere of langere pauze), je probeert het nog eens of je vraagt om hulp, want ja dit hoort bij je werk. Bij elk werk heb je leuke dingen en wat minder leuke dingen. Dat weet je. En als je het niet doet, dat krijg je een slechte beoordeling of word je misschien zelfs ontslagen. En wanneer je voor jezelf werkt, kom je niet verder in je bedrijf of kost het je geld.
Hopelijk krijg je de goede hulp, iemand die het jou op de manier kan uitleggen zodat jij het snapt. Of je geeft aan dat je het niet snapt en de ander probeert het op een andere manier.
Als de beelddenker iets niet snapt…
Bijvoorbeeld een jongen uit groep 7. Hij haalt alles door elkaar van werkwoordspelling, de toets maakt hij slecht. Dus wat denkt deze jongen?
‘Ik kan het niet’, ‘Het lukt me niet’, ‘Ik stop er voor nu mee’, ‘Ik ben hier slecht in’.
Dat mag hij denken en dat is logisch dat hij dit denkt. Maar wat gaat hij hier aan doen?
Hij denkt waarschijnlijk ‘Laat maar, ik heb dit later toch niet nodig’ of ‘Ik ben beter in rekenen’.
Hij heeft ook geen motivatie uit zichzelf om hulp te vragen, er staat voor z’n gevoel niet zoveel op het spel en hij ziet er het nut niet van in. Natuurlijk baalt hij en doet het geen goed voor zijn zelfvertrouwen, maar om nou extra werk vragen…
De juf ziet op de toetsen wel dat hij steeds veel fouten maakt. Ze gaat extra oefenen samen met hem door werkbladen te maken. Ze legt het steeds weer uit door te vertellen hoe het moet. Misschien heeft ze een overzicht van de methode erbij gepakt in het begin en vertelt dat hij dit er steeds bij moet pakken, maar ja, het kind denkt al gauw ‘Ik kan het wel zonder’ of het overzicht is niet duidelijk genoeg. En het werk en de uitleg is vaak meer van hetzelfde en dat werkte al niet voor hem.
De leerkuil
Behalve dat de beelddenker een andere aanpak nodig heeft, helpt het ook door hem te laten zien dat hij in een leerkuil zit. Gelukkig zie ik deze poster op steeds meer scholen hangen en kan ik hier direct naar verwijzen tijdens de begeleiding wanneer ik merk dat kinderen vastlopen of wanneer ik hoor van ouders dat het leren thuis en/of op school frustratie geeft.
©Tureluurs Educatie – klik om te vergroten
Over de leerkuil
Dat je soms over de leerkuil kan springen, herkennen de kinderen meestal wel. Want de tafels t/m 5 waren echt niet moeilijk en misschien t/m 10 ook niet (want ze weten ook vaak wel trucjes om 6×8 uit te rekenen, want dat is het dubbele van 3×8), dus daar hebben ze niet heel veel moeite voor hoeven doen. Ze kwamen niet in de leerkuil, maar sprongen er met gemak overheen.
In de leerkuil
Maar nu het delen en de breuken erbij om de hoek komen kijken…tja…toen bleek dat ze die tafels toch niet zo goed bleken te kennen als dat ze dachten. Dus vallen ze de leerkuil in. De gedachten die daarbij horen, die herkennen ze ook. En ik benadruk dan altijd dat die gedachten die er dan bij komen kijken, dat iedereen die heeft, dat dat logisch is en dat je die gedachten mag hebben. Maar de volgende stap is, hoe kom je eruit?
Uit de leerkuil
Door vooral te vertellen waarom het belangrijk is om, datgene wat ze moeilijk vinden, te beheersen. Dus waarom moet je tafels uit je hoofd leren? Omdat je straks breuken en procenten krijgt en dan is het handig als je het gewoon kan ‘zien’. Maar ook door ze te laten zien waar je in het dagelijks leven te maken krijgt met tafels. Dat het makkelijker voor ze gaat worden wanneer ze de tafels uit hun hoofd kennen, dat ze daardoor sneller klaar zijn met het rekenwerk, minder gefrustreerd raken, minder fouten gaan maken. En daarvoor moeten ze eerst moeite doen om die leerkuil uit te komen. Met vallen en opstaan. Dat hoort bij leren. Lees ook het artikel ‘de ladder van succes’.
Help ze de leerkuil uit
bron: helpende gedachten kaartjes -pica
Naast het helpen met strategieën en leren leren kun je de kinderen ook helpen door te zoeken naar positieve helpende gedachten. Gedachten die je helpen om vooruit te komen. Voorbeelden van helpende gedachten zie je ook op de poster van de leerkuil staan: ‘Ik kan altijd beter in iets worden’, ‘Ik kan hulp vragen’, ‘Ik zet door totdat het lukt‘. Zoek naar iets wat het kind helpt. Ga in gesprek, geef voorbeelden en verzin samen nog meer positieve, helpende gedachten. Heb je er één gevonden? Schrijf deze in mooie letters op een gekleurd/versierd blaadje en hang deze in het zicht op.
Lees ook mijn artikelen ‘4 tips om te ‘groeien” en ‘Laat je kind groeien‘.
Training starten?
Soms is het goed om je kind een steuntje in de rug te geven. Om samen met een trainer aan de slag te gaan met de zogenaamde executieve functies. Hoe zet je door? Hoe start je met een taak? Waarom lukt het concentreren niet? En hoe ga je door de leerkuil?
Wil jij je kind een steuntje in de rug geven? Kijk dan eens bij de training ‘Je brein als computer.
Hoe sterk zijn je gedachtes?
Ik zat laatst te kijken naar ‘Jouw stad, ons Dorp’ (seizoen 2, aflevering 3, ca op 39min), waar gedachtecoach Floris een gastcollega gaf aan het koppel uit het dorp en de studenten uit de stad Groningen. Hij liet zien hoe sterk je gedachten zijn om je gevoelens te controleren. Je heb geen controle over je gevoelens, maar wel over je gedachten! En daardoor toch wel weer over je gevoelens! Kijk maar eens naar die aflevering.
Wanneer ben jij zelf wel eens in de leerkuil ‘gevallen’ en hoe kwam jij hier weer uit? Mijn uitdaging, vertel dit verhaal eens aan je kind of leerlingen. Zo zien ze dat jij ook maar een mens bent :-)!
